Uzman Diş Hekimi Merve Özkan Akagündüz‘ün anlatımıyla Kanal Tedavisi hakkında bilgi alın.
Kanal Tedavisi
Kanal Tedavisi, Doredent İstanbul
Tedavi edilmemiş çürüklerin zamanla ilerleyip dişin pulpal dokusuna zarar vermesi sonucu dişin kurtarılması için hasar gören tüm dokuların uzaklaştırılıp, boşalan kısmın çeşitli dolgu malzemeleri ile doldurulması işlemine kanal tedavisi denir. Kanal tedavisi sonucunda diş canlılığını kaybeder fakat ağız içerisindeki işlevlerini yerine getirir.
Kanal tedavisi gereksiniminin en sık nedeni, çürük dişin tedavi edilmeden uzun süre ağızda bekletilmesi sonucu, çürüğün dişin damar ve sinir dokusunu içeren pulpaya zarar vermesidir. Dişin ağızda tutulabilmesi için zarar görmüş pulpa dokusu uzaklaştırılmalıdır. Dişe kanal tedavisi uygulanmadığı takdirde, çürük içinde bulunan bakteriler yayılarak diş çevresi dokularda da harabiyete sebep olabilirler.
Kanal tedavisi gerektiren diğer bir durum ise ilerlemiş diş eti hastalıklarıdır. Travma ya da farklı bir sebeple dişte kırık oluşumu da bakterilerin pulpaya kolaylıkla ulaşıp enfeksiyona sebep olabilmektedir. Yüksek yapılmış dolgu veya protezlerde tekrarlayan travma yaratıp kanal tedavisine gereksinim oluşturabilir.
Kanal Tedavisi Neden Yapılır?
Çürüğün mine ve dentin dokusunu aşması sonucu bakteriler, dişin kan damarları ve sinirlerinin bulunduğu pulpa dokusunu enfekte eder. Pulpada oluşan enfeksiyon yemek yerken ya da durduk yerde ağrıya sebep olabilir. Ağrı, çok şiddetli seviyelere ulaşabilir ve geceleri uykuları kaçırabilir. Pulpada oluşan enfeksiyon dişin köküne ulaşıp yüzde şişme, apse oluşumu, diş etinde şişme, diş renginde değişme ve dişin sallanması gibi sorunlara yol açabilir. Bu süreçte alınan antibiyotiklerin tedavi edici bir etkisi yoktur. Tedavi, çürük dokunun ve enfekte olan pulpa dokusunun tamamen çıkarılması, bölgenin bakterilerden arındırılması ve ardından kök kanallarının özel dolgu maddeleri ile doldurulup kapatılması şeklinde yapılır. Kanal tedavisi sonrasında diş kalıcı dolgu ile doldurulur. Sonuç olarak, diş canlılığını yitirmiş olsa da ağız içindeki fonksiyonlarını yerine getirebilir hale gelir.
Kanal Tedavisinin Aşamaları
- Kanal tedavisi yapılacak diş, lokal anestezi ile uyuşturulur.
- Çürük doku temizlendikten sonra kanalların içindeki pulpa dokusu çıkarılır.
- Kök içinde bulunan kanallar, çeşitli solüsyonlarla iyice yıkanır ve dezenfekte edilir.
- Kanalların içi kurulanıp içerisine özel bir ilaç konulur.
- Diş, geçici dolgu ile bir süreliğine kapatılır.
- Yaklaşık bir hafta sonra hasta tekrar çağrılır ve yeniden temizleme işlemi yapılır. Eğer enfeksiyon belirtileri varsa işlemler tekrarlanır ve bir süre daha beklenir.
- Eğer semptomlar iyileşmiş ve enfeksiyon belirtileri yoksa, kök kanalları temizlenip kurulanır ve özel dolgu maddeleri ile doldurulur.
- Kanal dolgusu tamamlandıktan sonra dişin geri kalanı kalıcı dolgu maddeleri ile tamamlanır.
- Gerekli görülürse işlem sonrası hasta kontrole çağrılır. Başlangıçta kök ucunda lezyon varsa, iyileşme takibi için belli aralıklarla radyografi çekilebilir.
Kanal Tedavisi Sırasında Ağrı Olur Mu?
Hastaların en çok endişe duydukları konulardan biri de kanal tedavisi sırasında ağrı oluşup oluşmayacağıdır. Derin çürük nedeniyle çoğunlukla şiddetli ağrı çekip diş hekimine başvuran bu hastaların tedirginliği çok normaldir.
Kanal tedavisine başlanmadan önce ilgili dişin olduğu bölge uyuşturulur. Bu sebeple işlem sırasında çoğunlukla ağrı hissedilmez. Bazen hasar gören sinirler sebebiyle bazı anlarda hafif ağrı hissedilirse de, dişin içinden yapılan anestezi ile bu histe ortadan kaldırılabilir. Kısacası günümüz koşullarında, işlem sırasında ağrı kontrolü etkili yapılabilmektedir.
Kanal tedavisi hem hekim hem hasta için yorucu ve zor bir süreçtir. Bu sürecin titizlikle ve sabırla yürütülmesi ve tedavinin başarısı hastaların uyumuna da bağlıdır.
Kanal Tedavisi Yapılan Dişin Ömrü Kısalır Mı?
Kanal tedavisi yapılan diş artık ölü bir diştir. Diğer sağlıklı dişler gibi pulpal dokuya sahip değillerdir. Fakat bu durum dişin işlevlerinde bir problem oluşturmaz. Dişin canlılığının yitirilmiş olması ömrünü etkilemediği gibi doğru ve düzenli ağız içi bakım ile tüm ömür boyu kullanılabilmektedirler. Tabi kanal tedavisinin başarısız olması ya da hastanın ağız bakımı konusunda eksiklerinin olması dişin ömrünü etkileyebilmektedir.
Kanal Tedavisinin Başarısı Neye Bağlıdır?
Kanal tedavisinin başarılı olabilmesi için tedavinin gerekliliklerinin yerine getirilmesi şarttır. Kök kanalları direk gözle görülebilen alanlar olmadığı için tedavi ve yapım aşamaları basit değildir. Tecrübeli bir hekim tarafından yapılmaları tavsiye edilir.
Tedavinin başarısının artabilmesi için, teknolojiden faydalanılması iyi olur. Döner aletlerin kullanımı, apeks (kök ucunun en dar noktası) buluculardan faydalanılması ve radyografilerden yararlanılması önemlidir.
Tedavi için gerekli tüm aşamalar özenli yapılsa dahi tedavinin başarısı yüzde yüz değildir. Kök kanallarında oluşan varyasyonlar, yan kanalların varlığı, çeşitli anomaliler tedavinin başarısına etki edebilir.
Uzm. Dt. Merve Özkan Akagündüz
1988 tarihinde Edirne’de doğdum. 2007 yılında İstanbul Üniversitesi (Çapa) Diş Hekimliği Fakültesinde yüksek lisans eğitimine başladım. 2012 yılında mezun oldum.
2014 yılında Süleyman Demirel Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ortodonti Anabilim dalında uzmanlık eğitimine başladım. 2019 yılında Ortodonti Uzmanı unvanı aldım ve Çorlu ADSM’ye atandım ve 2019-2022 yılları arasında Ortodonti Uzmanı Diş Hekimi olarak görev yaptım.
2024 yılından itibaren kendi kliniğimde çalışmalarıma devam etmekteyim.