Diş Teli Tedavisi

Diş teli tedavisinde dişlerin yüzeyine dikdörtgen şeklinde braket dediğimiz parçalar yapıştırılır ve tedavi süresince sabit kalırlar. Braketlere metal ya da elastik ligatür aracılığı ile ark telleri bağlanır. Braketlere yapışık dişler, ark telinin şeklini almaya çalışmak için hareket ederler ve süreç çeşitli diş yönlendirmeleri yapılarak istenen nihai sonuca ulaşılana kadar sürer. Temel olarak tedavi mekanizması böyledir.

Diş teli tedavisi denildiğinde akla ilk olarak metal braketler ve teller gelsede, aslında seramik (porselen) braketler, estetik ark telleri de bu tedavi kapsamına girmektedir. Seramik braketlerin ve tellerin kullanımı ile metal görünümden kaçınmak mümkündür. Seramik braketler, tel tedavilerine ön yargı ile yaklaşan bireyler için güzel bir alternatif sunar.

Braketlerin diş yüzeyinin dil tarafına yerleştirilmesi ile uygulanan ve ortodontik tedaviler arasında en estetik kabul edilen lingual tedaviler, diş teli tedavisinin alt başlıklarından biridir. Dişin dış yüzeyine herhangi bir işlem yapılmadığı için dışarıdan görünmezler. Her hareket dil tarafındaki braketler tarafından gerçekleştirilir. Kişi tedavi olduğunu söylemediği takdirde, sosyal çevresi tarafından anlaşılması mümkün değildir. Anlaşılabilecek tek şey dişlerin zamanla düzeldiğidir.

Diş teli tedavisi, dişlerin hareket kabiliyeti ile gerçekleşen tedavilerdir. Diş hareketi, dişin hareket ettiği yönde kemik yıkımı, zıt yönde kemik yapımı şeklindedir. Bu sebeple dişlerin hareketi için verilen kuvvet miktarı, tipi ve süresi çok önemlidir. Bu kuvvet dişi hareket ettirecek kadar fazla, dişe zarar vermeyecek kadar az olmalıdır. Bu dengenin kurulması oldukça önemlidir. Aksi takdirde diş kaybı ile sonuçlanacak durumlarla karşı karşıya kalınabilir.

Ortodonti uzmanları tarafından yapılan bu tedaviler süresince, dişlere fizyolojik kuvvetlere yakın kuvvetler uygulandığından dişlerin hareketleri yavaş yavaş gerçekleşir. Bu yüzden ortodontik tedaviler uzun zaman alırlar. Toplam tedavi süresi birçok değişkenden etkilendiği için kişiye özel olmakla birlikte genel olarak ortalama 1-2 yıl denilebilir.

Diş Teli Tedavisine En Erken Ne Zaman Başlanabilir?

Diş teli tedavilerine genel olarak tüm kalıcı dişlerin tamamlandığı 11-13 yaş arası başlanmaktadır. Dişlerin gömülü kalma ihtimali öngörülüyorsa, ters kapanış ilişkisinin hızlıca düzeltilmesinin çene ilişkilerine katkısı olacağı düşünülüyorsa ya da farklı bir durum söz konusu ise tel tedavilerine daha erken yaşlarda başlamak gerekli olabilir. Bunun kararı ancak ortodonti uzmanının klinik ve radyolojik incelemeleri sonucu verilebilir.

Ortodontik problemlerin erken teşhis edilip önlem alınması ya da olabilecek en erken zamanda düzeltilmesi, tedavi başarısı için en ideal olanıdır. Bu sebeple çocukların 6 yaşından itibaren her 6 ayda bir diş hekimine ya da bir ortodonti uzmanına görünmesinde fayda vardır.

Diş Teli Tedavisi Nasıl Uygulanır?

Diş teli tedavisi için öncelikle hasta klinik ve radyolojik olarak değerlendirilir. Ardından kişiye özel tedavi planı hazırlanır. Tedavi öncesinde yapılması gereken diş taşı temizliği ve çürük gibi işlemler tamamlanarak hastaya tel tedavisi için randevu oluşturulur.

Tel tedavisi öncesinde hastanın ağız içi ve ağız dışı fotoğrafları çekilir ve braketlerin diş yüzeyine yapıştırıldığı braketleme işlemine geçilir. Braketleme işlemi bitince, ark telleri adı verilen ince teller, braketlere elastik ya da metal parçalar ile tutturulur. Çoğunlukla tek seansta tek bir çene için braketleme işlemi yapılmaktadır. Bunun sebebi işlem süresince ağzın açık kalma süresini azaltmak ve hastanın tedaviye adaptasyonunu kolaylaştırmaktır.

Diş telleri takıldıktan sonra hasta düzenli olarak kontrol randevularına gelir. Bu randevularda diş hareketlerini yönlendirmek amaçlı tel değişimi, tellerin sıkılması gibi işlemler yapılır. Ortodontik tedavinin ilerleyebilmesi için hastanın aylık kontrollerine mutlaka katılması gerekir.

Dişler istenilen konumlara getirildikten sonra teller sökülür. Ön dişlerin arka tarafına retainer dediğimiz ince bir tel yapıştırılır. Gerekli görülürse her iki çeneye pasif şeffaf plaklar (essix) uygulanır. Bu uygulamalar ortodontik tedavinin kalıcılığı için yapılmaktadır.

Teller söküldükten sonra retainer ya da essix plakların uygulandığı ve hastanın takip edildiği bu sürece pekiştirme tedavisi denilmektedir. En az aktif tel tedavisi süreci kadar önemli bir süreçtir. Hastanın ömür boyu düzgün bir gülümsemeye sahip olarak kalması, pekiştirme sürecine gösterilen öneme bağlıdır.